Enfeksiyon zinciri, vücutta enfeksiyonun oluşması ve etkenin insana bulaşması, onu hasta etmesi için bazı olayların meydana gelmesiyle gerçekleşir. Bu süreçlerin tümü enfeksiyon zinciri olarak anılır. Bu halkalardan birisi eksik olduğunda, enfeksiyon oluşmaz. Enfeksiyon zinciri halkalarını oluşturan etkenler ise:

Bu etkenler enfeksiyon oluşumuna neden olan mikroorganizmalardır. Hastalığın oluşması mikroorganizmaların sayısına, bunların hastalık yapma yeteneğine, konağın yani kişinin vücut direncine bağlıdır. Patojen mikroorganizmalar kendi biyolojik yapılarına uygun olan organlara en kısa yoldan yerleşme eğilimi gösterirler. Bu duruma organotropizm denir. Örneğin, kuduz virüsünün vücuda girdiği alandan sinirler boyunca ilerleyerek beyne yerleşmesi ve hastalık yapması gibi. Enfeksiyon etkenleri arasında bakteriler, mantarlar, virüsler, parazitler, riketsiyalar ve artropodlar yer alır.

Bakteriler tek hücreli olan, ikiye bölünerek çoğalan mikroorganizmalardır. Çoğalırken oksijen, besin, ısı, nem, asit ya da alkali gibi ortamlara gereksinim duyarlar. Bakteriler ya da bakteri ürünleri olan toksinler canlıya zarar verir. Çoğunluğu doğada saprofit olarak bulunur. Uygun ortam bulduklarında patojen hale gelirler. Antibiyotikler tarafından etkilenirler, bu yüzden tedavi edilmeleri mümkündür.

Koklar dört ana grupta değerlendirilir. Vücutta basit iltihaplanmalar ve menenjit gibi ağır rahatsızlıkların nedeni olabilirler.

Basiller çomak şeklinde olan bakterilerdir. Tetanos, tifo, veba, gazlı kangren ve difteri gibi hastalıkların etkenidir. Türleri oksijenli ve oksijensiz ortamlarda üreyebilir.

Vibriyonlar virgül şeklinde olan bakterilerdir. Çoğunlukla sindirim sisteminde rahatsızlıklara neden olurlar.

Spiroketler pire, kene, tahtakurusu gibi bazı haşerelerin ısırmasıyla bulaşır. Vücutta genel ve lokal enfeksiyonların oluşmasına neden olurlar.

Virüsler yapılarına göre RNA ve DNA virüsleri olarak ayrılırlar. En küçük mikroorganizmalar olan virüsler, çoğalmak ve üremek için canlı dokuya gereksinim duyar. Bu yüzden hücre içinde parazit halde yaşarlar. Antibiyotiklerden etkilenmezler ve dış ortamda dayanıksız olurlar. Solunum ve sindirim sistemiyle vücuda girerler. Grip, kızamık, AIDS ve uçuk gibi hastalıkların nedenleridir.

Doğadaki mantarların yaklaşık 100 kadarı insanlarda hastalık yapar. Bu hastalıklar mikoz enfeksiyon olarak tanımlanır. Doğrudan temas ve ağız yoluyla bulaşırlar. Özellikle kötü hijyen koşullarında etkili olurlar.

Parazitler canlı üzerinde asalak yaşayan yani onun kaynaklarını kullanan türlerdir. Bitkisel ve hayvansal kökenli olabilirler. İç organlarda yerleştiklerinde endoparazitlik, dışa yerleştiklerinde ektoparazitlik oluştururlar.

Riketsiyalar virüslerden daha büyük, bakterilerden ise daha küçük mikroorganizmalardır. Canlı dokuda ya da döllenmiş tavuk yumurtası embriyosunda üreyebilirler. Haşerelerin ısırması, hava ve gıdalardan bulaşabilirler ve genel enfeksiyona neden olurlar.

Artropodlar canlılarda yaşayan eklem bacaklılardır. Ciltte ve dış organlarda etkili olurlar.

Enfeksiyonun yerleştiği ve çoğaldığı canlılara veya cansızlara enfeksiyon kaynağı denir. Bunlara konakçı veya rezervuar denir. Mikroorganizmaları insana taşıyanlara ise ara konakçı denir. Canlı ve cansız varlıklar enfeksiyon kaynağı olabilir. Daha önce enfeksiyon geçirenler bile enfeksiyon kaynağıdır.

Bu, mikroorganizmaların enfeksiyon kaynağından çıktıkları yoldur. Enfeksiyon etkenleri olan kan, tükürük, idrar ve gözyaşı gibi salgılar bu çıkış yerlerinden dışarı çıkar.

Enfeksiyon etkenlerinin sağlıklı canlılara geçmesinde takip ettiği yoldur. Bu kaynakları takip eden etkenler sağlıklı kişilere bulaşır. Bulaşma doğrudan ya da dolaylı olarak gerçekleşebilir.

Mikroorganizma vücuda giremediğinde hastalık meydana gelmez. Vücuda girenler ise yayılım gösteremediklerinde sadece küçük bir bölgede etkili olurlar. Cilt, ağız, boğaz, burun, göz gibi bölgeler giriş kapısını oluşturur ve yayılım bu bölgelerin salgılarıyla gerçekleşir.

Enfeksiyonun meydana gelmesi için patojen mikroorganizmaların canlıya girmesi yeterli değildir. Canlının mikroorganizmaya duyarlı olması gerekir. Dirençli bir giriş kapısı olduğunda hastalık meydana gelemez.