İdrar yolu enfeksiyonları (İYE), hamilelik sırasında en sık rastlanan enfeksiyon hastalıklarından biridir. Kadınların %50'sinin yaşamları boyunca en az bir kez İYE geçirdiği kabul edilmektedir. Bu enfeksiyonlar basit bir idrar yolu enfeksiyonu olabileceği gibi, idrar torbası enfeksiyonu (sistit) veya böbrek iltihabına (piyelonefrit) kadar ilerleyebilir. Bu durum erken doğum, düşük yapma gibi ciddi sonuçlara yol açabilir ve bebeğe zarar verebilir. Yapılan araştırmalarda, yeni doğan bebeğin motor veya mental gelişimi üzerinde de olumsuz etkileri olabileceği gösterilmektedir.

Hamilelikte mekanik ve hormonal faktörlerin yol açtığı fiziksel değişiklikler nedeniyle İYE riski artmaktadır. Hamileliğin erken aylarında progesteron hormonunun etkisiyle ve geç dönemde büyüyen rahmin mekanik baskısıyla idrar yollarında genişleme olur. İdrar torbasının tam olarak boşalmaması nedeniyle idrarın bir kısmı kalır ve bu durum bakterilerin üremesine zemin hazırlar.

Bu belirtilerin herhangi biri mevcutsa, derhal bir sağlık merkezine veya acil servise başvurup idrar tahlili veya kültürü yaptırmanız önerilir. Ancak bazen bu belirtilerin hiçbiri yaşanmayabilir. Buna asemptomatik bakteriüri denir ve bu durum da mutlaka tespit edilmeli ve tedavi edilmelidir. Teşhis için idrar kültürü gereklidir ve kültür sonucuna göre antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Tüm hamile kadınların ilk kontrollerinde idrar kültürü ile taranması gerekmektedir.

Teşhis konulup gereken tedavi verilmezse, enfeksiyon böbreklere kadar yayılabilir ve erken doğuma sebep olabilir. İYE olup ilaç almayan kadınların çocuklarında, antibiyotik alanlara göre %24, hiç İYE olmayanlara göre ise %35 daha fazla zeka geriliği görülmektedir. Hamilelikte güvenli antibiyotiklerle yapılan 3-7 günlük tedavi, bakterinin ileri enfeksiyona dönüşmesini %80-90 oranında engelleyebilir. Hamilelikte en çok kullanılan antibiyotikler amoksisilin, sefaleksin ve nitrofurantoin içerir. Tedavi sonunda mutlaka yeniden idrar kültürü yapılmalı ve aylık olarak tekrarlanmalıdır. Şikayetleri tekrarlayan veya geçmeyen hastalara idame tedavisi verilir. Tekrarlayan enfeksiyonların varlığında doğumsal idrar yolu anomalileri açısından daha ileri incelemeler yapılmalıdır.

Günde en az altı-sekiz su bardağı sıvı tüketmelisiniz, ancak şeker oranı yüksek sıvılardan uzak durmalısınız. Hamilelikte enfeksiyon riskinin artması bağışıklık sistemi ile ilgilidir; bu nedenle multivitamin kullanarak bağışıklığınızı güçlendirebilirsiniz. Mümkün olduğunca sık tuvalete gitmeli ve tuvalet ihtiyacınızı tamamen boşaltmaya çalışmalısınız. Cinsel birliktelik öncesi ve sonrası tuvalet ihtiyacınızı gidermelisiniz; aksi takdirde enfeksiyon olasılığı varsa iyileşene kadar cinsel ilişki önerilmemektedir. Rutin kontrol sırasında bu şikayetlerinizi belirterek idrar tahlili ve enfeksiyon testi yaptırmalısınız.