Özellikle kadınlarda sıkça görülen üriner enfeksiyon, çoğu zaman aşırı derecede ağrı ve çeşitli sıkıntılara yol açabilir. Bazen kendiliğinden geçebildiği gibi, bazen de doktorun vereceği reçete ile antibiyotik tedavisi yeterli olabilir. Üriner enfeksiyon, nadiren de olsa çocuklarda da rastlanabilen bir hastalıktır. Basit bir idrar tahlili ile anında tanı konulabilir. Bu tür hastalığa neden olan başlıca etken bakterilerdir.

Vücut tarafından normal olarak atılabilen bakteriler, bazı durumlarda vücudun savunma mekanizmasını bozarak enfeksiyon oluşumuna yol açabilir. Üriner sistem; böbrekler, mesane, idrar kanalları ve üretra olarak değerlendirilir. İdrarın vücutta oluşarak dışarı atılmasını sağlayan bu bölgeler, alt ve üst idrar yolları olarak iki gruba ayrılır. Üriner enfeksiyonuna neden olan mikropların en bilineni, insan dışkısında bulunan E. Coli bakterisidir. Mikrobun etki gösterdiği alana göre enfeksiyonun ismi değişim gösterebilir.

Üriner enfeksiyonlar, alt ve üst üriner enfeksiyonlar olarak iki gruba ayrılır:

Alt üriner enfeksiyonlar, genellikle üretraya ait enfeksiyonları kapsar. Eğer hastada sadece idrar yaparken yanma gibi şikâyetler varsa, sorun üretraya ait bir enfeksiyondan kaynaklanır. Bu durum üretrit olarak isimlendirilir ve bel soğukluğu en önemli sebeplerinden biridir. Ayrıca cinsel ilişkiler esnasında bulaşabilen mikroorganizmalar da bu enfeksiyonlara sebep olabilir. Vajinal krem, ameliyat, sonda, kayganlaştırıcı gibi faktörler enfeksiyona yol açabilir.

Alt üriner enfeksiyonların tedavisi geciktiğinde, enfeksiyon mesaneden yukarıya doğru çıkarak farklı alanlarda enfeksiyona sebep olabilir. Enfeksiyonun böbreklere kadar ulaşması durumu daha ciddi bir hal alır. Bu tür tablolar 'pyelonefrit' olarak tanımlanır ve bu hasta gruplarının acil olarak tedavi edilmesi gerekir. Çünkü bu durum çok daha ciddi boyutlara ulaşabilir ve belirtileri oldukça şiddetlidir.

Bakteriler: Üriner enfeksiyon genellikle sindirim sisteminde mevcut olan bakterilere bağlı olarak gelişir. Eğer bu bakteriler idrarı dışarı atmayı sağlayacak üretraya kadar ulaşırsa enfeksiyon kaçınılmaz hale gelebilir.

Böbrek Taşı: İdrar yollarında bir tıkanma meydana geldiğinde üriner enfeksiyon ortaya çıkabilir. Üriner tıkanmanın en önemli sebeplerinden biri böbrek taşlarıdır. Oluşmuş olan böbrek taşları, bakterilerin çoğalabileceği bir alan oluşturabilir.

Kabızlık: Düzenli aralıklarla tuvalete çıkmak, idrarı tutmamak, mesaneyi tam olarak boşaltmak ve idrar yolu enfeksiyonunu önlemek için önemlidir. İdrarın düzenli bir şekilde atılması sağlanırsa üriner sistem daha temiz kalır. Ancak bazı durumlarda idrar düzeni bozulabilir. Özellikle kabızlık enfeksiyonu tetikleyici bir faktör olabilir.

Mesanenin Tamamen Boşalmaması: Eğer mesane tam olarak boşaltılamıyorsa ve idrar mesanede uzun süre kalırsa, bu durum enfeksiyona yol açabilir ve bakterilerin artmasına sebep olabilir.

Genital Hijyen: Gerektiği gibi tuvalet temizliğine özen gösterilmezse enfeksiyon riski artabilir. Aynı zamanda genital temizlik tuvalet dışında da çok önemlidir. Pamuklu iç çamaşırı kullanmak, kullanılan pedin sık sık değiştirilmesi idrar yolu enfeksiyonunu önlemek adına yararlıdır.

Üriner enfeksiyona tanı koymak genellikle kolaydır. Uygulanacak laboratuvar testleri ve idrar testleri tanı için çoğu zaman yeterlidir. İdrar tahlilinde lökosit ve bakteri görülmesi doğaldır. Tanı için önemli olan şey, idrarın temiz olmasıdır. Tanı için ilk gelen idrar boşa akıtılmalı, daha sonra küçük bir miktarı idrar kabına alınmalıdır. Bu tip idrarlara 'orta akım' idrar ismi verilir. Antibiyogram ve kültür testinin amacı enfeksiyon ve bakterinin çeşitliliğini tespit etmek ve kullanılacak antibiyotiğe karar vermektir. İnatçı enfeksiyonlarda öncelikli olarak altındaki sebepleri tespit edebilmek için idrar akım ölçümleri, sistoskopi ve ilaçlı böbrek filmleri uygulanabilir.

Üriner enfeksiyon tedavisinde antibiyotik tedavisi ile hastaların %80'inde iyileşme sağlanabilir. Bazı durumlarda teste ihtiyaç duymadan veya testin sonucuna göre farklı türlerden antibiyotikler reçete edilebilir. Ağrıyı hafifletmek veya yok etmek için spazm çözücü ve ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir. Bol bol sıvı tüketilerek mekanik hijyen sağlanabilir ve tedavinin başarı oranı artırılabilir. Üst üriner enfeksiyon vakalarında hastayı hastaneye yatırarak antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Tekrarlayan enfeksiyon problemlerinde ilk olarak altındaki sorunun çözümü için ameliyat gerekebilir. Kasık bölgesine hakim olan ağrı için sıcak su torbası kullanmak yararlı olabilir. Uygulanan sıcak su torbası, idrarın daha ağrısız olarak dışarı atılmasını sağlayabilir.