Viral enfeksiyonlar, çeşitli virüs tiplerinin oluşturduğu genel bir tanımlamadır. Virüs tipleri, soğuk algınlığı, siğil, grip gibi bulaşıcı hastalıklara neden olabilir ya da AIDS, HIV, hemorajik ateş, çiçek hastalığı gibi ciddi rahatsızlıkların nedeni olabilir. Bakteri ve mantarlara göre daha küçük olan virüsler, çevresi kapsülle kaplı, içinde genetik materyal olan mikroorganizmalardır. Canlı vücutta bulunan hücreleri istila eden virüsler, gelişme ve üreme için bu hücrelerden yararlanır. Bunlar konakçı hücrelerin içine girerek, DNA ve RNA bırakır. Bu genetik malzemedir. Bir korsan gibi hücre kontrolünü ele alır ve çoğalırlar. Hücrenin fonksiyonlarını ele geçiren virüsler, hücrelerin ölümüne neden olur. Bu durumda ortama yeni virüsleri bırakan ölü hücreler, vücutta yayılım gösterir.

Virüslerin bir kısmı da hücreleri öldürmeden işlevlerini değiştirir. Enfekte olan hücre, bölünmede kontrolünü kaybederek kanserli hücre meydana getirir. Hücre içine genetik materyal bırakan virüsler burada uzun süre kalır ve vücudun direnci düştüğünde, kendisini yeniden kopyalayarak hastalığı oluşturur. Virüslerin bir kısmı sadece insana bulaşır yani tek tip hücreye bulaşırlar. Solunma, yutulma ya da parazit ve böceklerin ısırmasıyla yayılırlar. Bazı virüs türleri de cinsel yolla vücuda girer.

Hastalıkların bir kısmında, hastalık yapan etkenin bakteri ve virüs kaynaklı olduğunu ayırmak güç olabilir. İshal, menenjit ve zatürre gibi hastalıklara virüsler ve bakteriler neden olabilir. Bunların arasında en önemli ayrım, antibiyotik tedavisinin bakteriler üzerinde etkili olması, ancak virüslerde aynı etkiyi göstermemesidir. Çünkü virüsler hücre içinde bulunmakta ve vücutta kan dolaşımıyla hareket etmektedir. Bu nedenle tedavileri oldukça güçtür. Günümüzde virüsler için etkili olabilen az sayıda antiviral ilaç bulunmaktadır. Ancak viral enfeksiyonlardan korunmak için bazı aşılar da vardır.

Soğuk algınlığı, grip gibi virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar herkesi etkileyebilir. Ancak bunların hepsi ciddi seyirli olmaz. Yakınmaların 7 günden uzun sürmesi, ateşin 5 günden fazla devam etmesi ve nefes darlığı gibi ciddi etkilerin olması halinde mutlaka doktora gidilmelidir. Özellikle ateşin 41,5 derecenin üzerine çıkması, ciltte döküntü ya da kırmızı lekelerin olması, çenenin göğse değdirilmesi sırasında zorluk çekilmesi, ağrı olması ve bu etkilerin giderek kötüleşmesi halinde, doktora gitmeyi ihmal etmemek gerekir.

Vücut, bu savunma sistemini kendisi oluşturur. Virüslerin vücuda girişini önlemek için ilk aşama, cilt gibi fiziksel engeller bu savunma sisteminin içindedir. Hücreler virüsler enfekte olduğunda, interferon denilen antimikrobiyal protein üretir. Bunlar enfekte olmayan komşu hücrelere geçer ve bu hücreleri virüslere karşı daha dayanıklı hale getirir. Virüsün vücuda girmesiyle birlikte bağışıklık sistemi de tetiklenmektedir. Vücut savunmaya enfekte olan virüs ve hücrelere saldırıyı bilen, yok etmeyi başaran lenfositler ve monositler gibi beyaz kan hücreleriyle başlamaktadır. Bu aşamada virüs saldırısı atlatılırsa, beyaz kan hücrelerinin bir kısmı virüsleri tanır ve sonraki enfeksiyon durumunda hızlı bir şekilde etkili olmaya başlar. Buna bağışıklık adı verilmektedir. Bunun oluşturulması için aşı da kullanılabilir.

Hastaların bolca dinlenmesi, sıvı alımının artırılması, hafif besinlerin tüketilmesi yararlı olur. Başkalarına enfeksiyonun bulaşmaması için, ellerin sıkça yıkanması, ortak eşyaların kullanılmaması gerekir. Başkalarının zarar görmemesi için, hastanın kullandığı mendil gibi eşyalar ortada kalmamalıdır.